许文彤:实施精品出版战略七重点
В?скознае валакно | |
---|---|
![]() | |
Прадзюсар | |
![]() |

В?скознае валакно (таксама ?штучны шо?к?; англ.: viscose fiber, rayon) — штучнае валакно ; валакно рэгенераванай цэлюлозы, якое атрымл?ваецца ? вын?ку в?скознага працэсу.
Са штучна атрыманых валокна? скручваюцца н?тк?, як?я складаюць аснову гэтага прыемнага навобмацак матэрыялу. Бляск в?скозы пара?но?ваюць з бляскам шо?ку, таму яе называюць ?штучным шо?кам?. Штучная во?на з в?скозы ? 1930-я гады называлася ?в?стра?.
Уласц?васц?
[прав?ць | прав?ць зыходн?к]В?скозныя валокны:
- г?граскап?чныя , устойл?вы да большасц? арган?чных растваральн?ка?
- разбураецца ? канцэнтраваных м?неральных к?слотах.
- не паддаецца мол?.
В?скоза можна назваць ?самым натуральным? штучным валакном, таму што яна прадста?ляе сабой адно?леную цэлюлозу, то ёсць склад в?скозы вельм? бл?зк? да складу натуральных расл?нных валокна?. Уласц?васц? чыстай в?скозы больш за ?сё нагадваюць ?ласц?васц? баво?ны. Ткан?на прыемная навобмацак, г?граскап?чная ? добра прапускае паветра.
Чыстая в?скоза напа?празрыстая ? бл?скучая — чым падобная на шо?к. Каб пазбав?цца ад бляску (кал? ён непажаданы), в?скозу дадаткова апрацо?ваюць або уводзяць у раствор мац?равальныя даба?к?. В?скоза не назапашвае статычную электрычнасць. В?скознае валакно лягчэй баво?ны.
Недахопы
[прав?ць | прав?ць зыходн?к]- адносна н?зкая трываласць,
- значная страта яго пры намаканн? (да 55 %),
- вял?кае ?саджванне ткан?н (да 16 %).
Аднак недахопы натуральнай ткан?ны не абышл? бокам ? в?скозу: яна лёгка камечыцца ? руйнуецца пад уздзеяннем атмасферных фактара? у вын?ку сумеснага дзеяння вады, к?слароду, акс?да? паветра ? ультраф?ялету. Натуральная баво?на таксама сх?льная падобнага ?здзеяння, аднак, акрамя цэлюлозы, яна змяшчае натуральныя антыакс?данты ? абарону ад сонечных прамянё?, таму баво?на больш устойл?ва рэагуе на ?здзеянне знешняга асяроддзя.
Вытворцы в?скозных н?так ? ткан?н ?л?чваюць гэтую асабл?васць чыстай в?скозы ? ?водзяць у яе дадатковыя кампаненты: х?м?чныя антыакс?данты ? ф?льтры ультраф?ялетавага выпраменьвання, што дазваляе падо?жыць тэрм?н службы валакна ?, адпаведна, рэчы з в?скозы. Медна-ам?ячнае валакно атрымл?ваюць шляхам дадання ? раствор в?скозы меднага купарваса ? г?дракс?ду амон?я.
Ткан?на з в?скозы мяккая ? прыемная навобмацак. Яна ?тварае прыгожыя зморшчыны. В?скоза валодае ярк?м, прывабным ?ша?ковым? бляскам, кал? ? ёй адсутн?чаюць мац?равальныя даба?к?. В?скоза таксама характарызуецца надзвычай высокай г?граскап?чнасцю . В?скоза ?б?рае в?льгац? ?двая больш, чым, напрыклад, баво?на. Ткан?на з в?скозы вельм? лёгка афарбо?ваецца ? самыя ярк?я колеры. Пры ?в?льгатненн? чыстая в?скоза станов?цца менш трывалай, аднак гэтую праблему цалкам вырашае упляценне спецыяльных армавальных валокна?. Шчыльнасць в?скознага фл?зел?ну можа вар’?равацца ад 1,53 г/см3 да 4,5 г/см3. Эластычнасць в?скозы не перавышае 2-3 %. Ткан?на з в?скозы не губляе сва?х уласц?васця? пры награванн? да 150 °C. В?скоза вельм? добра спалучаецца з ?ншым? валокнам?, што дазваляе палепшыць розныя ?ласц?васц? матэры?: трываласць, мяккасць, г?граскап?чнасць. В?скоза не электрызуецца.
Выкарыстанне
[прав?ць | прав?ць зыходн?к]В?скознае валакно дадаюць у с?нтэтычныя валокны для паляпшэння сан?тарна-г?г?ен?чных уласц?васцей выраба?, у бава?нянае (да 10 %) — для памяншэння абрыву н?тк? падчас прадзення. У чыстым выглядзе выкарысто?ваецца ? вытворчасц? штапельных ткан?н, медыцынскай ваты (у апошн?м выпадку валакно падвяргаецца больш дбайнай апрацо?цы ? абавязковаму адбельванню). З сумес? баво?ны з 33-50 % высокамодульнага валакна вырабляюць ткан?ны ? трыкатаж, як?я захо?ваюць уласц?васц? баво?ны, але пера?зыходзяць ?х па афарбо?цы, з сумес? тонкавалакн?стай баво?ны з пал?нозным[1] валакном — палатняныя ? сарочкавыя ткан?ны, трыкатаж.
Тэнцэль — натуральнае в?скознае валакно, якое атрымл?ваюць з дра?н?ны э?кал?пта. Упершыню тэнцэль выйша? на рынак у 1991 годзе. Па сва?х параметрах вельм? нагадвае шо?к.